Straty ciepła to inaczej energia, która wydostaje się na zewnątrz budynku. Nie da się ich całkowicie wyeliminować, jednak można je znacząco ograniczyć. Pewne rzeczy trzeba zaplanować już na etapie projektu, następne – w czasie wyboru materiałów budowlanych czy okien. Jeśli zaś chcesz zmniejszyć straty ciepła w już wybudowanym budynku, warto przeprowadzić termomodernizację. Na czym polega każdy z tych kroków? Wyjaśniamy.

Gdzie ucieka najwięcej ciepła?

Największe straty ciepła można zaobserwować przez źle wykonaną izolację domu. Wynoszą one do:

• 30% przez dach,
• 25% przez ściany,
• 20% przez wentylację,
• 15% przez okna,
• 5% przez podłogę i mostki cieplne.

O czym warto pomyśleć na etapie projektu?

Warto mieć świadomość, że im bardziej skomplikowana bryła domu, tym większe straty ciepła. Najwięcej energii ucieka w załamaniach i narożnikach przegród, dlatego budynki wybudowane na planie prostokąta z jedno- lub dwuspadowym dachem są pod tym względem najbardziej ekonomiczne. Poza tym mniej ciepła ucieka w domach piętrowych lub z użytkowym poddaszem niż w parterowych.

Nie podobają ci się proste bryły budynków? W takim razie wybierając projekt domu, spróbuj zachować równowagę między preferencjami estetycznymi a energooszczędnością.

Jakie materiały budowlane wybrać?

O lepszej termoizolacyjności decyduje już sam materiał konstrukcyjny przegród zewnętrznych. Im cieplejszy, tym lepszą izolację można uzyskać przy zakładanej grubości ścian. Przykładem takiego materiału jest beton komórkowy. W jego strukturze występują mikropory wypełnione powietrzem, które stanowi doskonałą barierę dla ciepła. Dodając do tego warstwę ocieplenia, można wybudować budynek spełniający wymagania stawiane tzw. domom pasywnym – o najwyższym czynniku termoizolacyjności. Jeśli zaś chodzi o okna, warto wybrać te złożone z kilku szyb wypełnionych kryptonem lub argonem.

Nie warto oszczędzać na jakości materiałów ociepleniowych. Pozorne oszczędności na tym etapie znacznie odbiją się na budżecie domowym przez następne lata, ponieważ podwyższą rachunki za ogrzewanie. Przed zakupem styropianu albo wełny weź pod uwagę grubość produktu oraz współczynnik przewodzenia ciepła (λ, lambda). Bez tego może się okazać nie tylko, że ocieplenie nie będzie wystarczające, ale nawet, że budynek nie spełni Warunków Technicznych określonych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury obowiązujących od 2021 r. Według nich współczynnik przenikania ciepła U (czyli λ/d, gdzie d oznacza grubość materiału lub przegrody) może wynosić maksymalnie:

• 0,15 W/(m²K) dla dachów, stropodachów lub stropów nad nieogrzewanymi poddaszami i podjazdami,
• 0,20 W/(m²K) dla ścian zewnętrznych,
• 0,30 W/(m²K) dla podłóg na gruncie.

Podane wartości dotyczą pomieszczeń, w których temperatura wynosi powyżej 16°C. Warto pamiętać, że współczynnik U nie uwzględnia wpływu mostków termicznych, okien, drzwi czy połączonych ze ścianą zewnętrzną płyt balkonowych. Poza tym to jedynie minimalne wymagania zawarte w WT – nic nie stoi na przeszkodzie, żeby współczynnik ten był dużo niższy, ale wymaga to zadbania o każdy szczegół wykonania.

Na czym polega termomodernizacja budynku?

Termomodernizacja budynku pozwala na znaczne zmniejszenie strat energii, a także poprawę komfortu cieplnego. Żeby jednak przyniosła oczekiwane efekty, warto trzymać się pewnego harmonogramu prac. Najpierw należy ustalić, gdzie w budynku ucieka najwięcej ciepła i wykonać badanie termowizyjne (czyli audyt energetyczny). Kolejne kroki to:

• ocieplenie ścian, podłóg i stropów,
• wymiana stolarki okiennej i drzwiowej oraz bram garażowych,
• zlikwidowanie mostków termicznych,
• wymiana nieefektywnego źródła ciepła.

W przypadku nowszych budynków termomodernizacja to również montaż instalacji fotowoltaicznej, pompy ciepła albo rekuperacji. Co ważne, przynajmniej część środków na termomodernizację można pozyskać w ramach Programu Czyste Powietrze – jednym z jego celów jest właśnie ograniczenie strat ciepła w budynkach. Jak więc widzisz, straty ciepła da się zmniejszyć zarówno w nowo powstających budynkach (dzięki odpowiedniemu projektowi i wyborowi wysokojakościowych materiałów budowlanych), jak i w starszych domach.