Kiedy zapada decyzja o zakupie pompy ciepła zaczynają padać różne pytania: Czy trzeba przygotować dom specjalnie pod urządzenie? Czy wiek domu ma w tym wszystkim znaczenie? Co zrobić by wyszło najbardziej korzystnie? Na te pytania odpowie Paweł Kaproń – dyrektor zarządzający NETSU S.A.

Zacznijmy od podstaw… Czy dom trzeba przygotować do instalacji pompy ciepła - to bardzo ciekawe pytanie. Najważniejsze to wiedzieć jakie ograniczenia i wymagania ma pompa.

Przede wszystkim musimy pamiętać, że pompa ciepła jest urządzeniem, które zasilane jest prądem elektrycznym i wymaga zarówno odpowiedniej mocy elektrycznej na przyłączu, ale również w przypadku pomp trójfazowych- czyli modeli: 12, 14, 16, 22, 30 - odpowiedniego napięcia. Ponieważ pompa ciepła NESTU jako szczytowego źródła ciepła używa grzałki elektrycznej, pobór mocy może przekraczać zabezpieczenia elektryczne na przyłączy do budynku. Pompy trójfazowe wymagają podłączenia napięcia 400V.

Parametry temperaturowe pracy to kolejne, podstawowe ograniczenie, które powinniśmy uwzględnić przy podjęciu decyzji o wyborze pompy jako jedynego źródła ciepła. Pompy ciepła NETSU przy silnych mrozach na poziomie -20 stopni Celsjusza są w stanie podać wodę grzewczą do instalacji o temperaturze 55 stopni Celsjusza, jeśli więc instalacja grzewcza w budynku została dobrana na wyższe parametry musimy uwzględnić inne źródło szczytowe które wspomoże działanie pompy.

Paweł Kaproń – dyrektor zarządzający NETSU S.A

Również miejsce montażu jednostki zewnętrznej ma duże znaczenie. Przestrzenie serwisowe umożliwiające swobodny dostęp do urządzenia nie są zbyt wysokie, bo wynoszą zaledwie 30 cm. Natomiast pompa musi mieć możliwość swobodnego zasysania powietrza jak również jego odprowadzanie. Przegroda, w kierunku której wydmuchiwane jest powietrze za pomocą wentylatora nie powinna znajdować się bliżej niż 2 m.

Czasem w pobliżu jednostki zewnętrznej znajdować się mogą np. rośliny, należy pamiętać, że w okresie zimowym powietrze wydmuchiwane ma znacznie niższą temperaturę niż temperatura otoczenia. Oznacza to, że na rośliny i inne rzeczy znajdujące się w strumieniu przepływającego powietrza będą narażone na ekstremalnie niskie temperatury. Odwrotna sytuacja może pojawić się w okresie lata, gdy pompa będzie służyła do chłodzenia budynku, dlatego dobrą opcją będzie przesadzenie ich w inne miejsce.

Kolejna kwestia - wentylator ma dużą wydajność, przepływające powietrze emituje hałas. Jeśli więc jednostka zewnętrzna zostanie umieszczona w otwartej przestrzeni dźwięk rozchodzi się we wszystkich kierunkach, natomiast jeśli posadowimy ją w zagłębieniu elewacji budynku będziemy mieli do czynienia z kumulacją dźwięku, co może stanowić pewną niedogodność. Umiejscowienie pompy w bezpośredniej bliskości okien sypialni również jest nie zalecane. Jednostkę zewnętrzną możemy umiejscowić na gruncie lub przykręcić na wspornikach do elewacji budynku. Wybierzmy jednak dla niej takie miejsce by była ona jak najbliżej odbiorników z którymi współpracuje.

Wiek domu ma bardzo duże znaczenie.

Decydując się na zastosowanie pompy ciepła w nowobudowanym budynku można zrezygnować z pewnych kosztów ponoszonych podczas budowy przy zastosowaniu np. kotła gazowego. Nie wykonuje się wtedy instalacji gazowej więc nie płaci się również za jej projekt, nie ponosi się kosztów jej wykonania czy kosztów samego przyłącza do sieci. Nie trzeba wykonywać instalacji nawiewnej i wywiewnej w pomieszczeniu, w którym montowany byłby odbiornik gazowy. Ponieważ pompa ciepła najlepiej pod względem kosztów eksploatacji współpracuje z instalacjami niskotemperaturowymi proponujemy zastosować ogrzewanie podłogowe lub klimakonwektorowe. W takim przypadku za pomocą pompy ciepła można też w okresie lata chłodzić pomieszczenia. Pompa ciepła w wersji monoblok nie posiada jednostki wewnętrznej, w związku z powyższym nie musimy przeznaczyć na jej montaż miejsca.

Jeśli pompa będzie również realizować funkcję grzania cwu potrzebne będzie miejsce na zasobnik, nie mniej, na samą jednostkę wewnętrzną nie musimy wyznaczać miejsca. Nowe budynki najczęściej wykonywane są w nowych, ekologicznych i energooszczędnych technologiach. Zapotrzebowanie na ciepło wynosi np. zaledwie 40 Watt/m². Oznacza to, że budynek o powierzchni użytkowej 200 m² będzie potrzebował pompy ciepła o mocy zaledwie 8 kW przy -20 stopniach Celsjusza. Niewielkie zapotrzebowanie na ciepło oznacza niskie koszty eksploatacji.

Bardzo dobrym uzupełnieniem pompy ciepła jest instalacja PV. Produkując samodzielnie energię elektryczną stajemy się niezależni od zmian cen prądu. Warto o tym pamiętać i wybrać taki projekt budynku, który umożliwi nam montaż instalacji np. na jego dachu i zadbać o to by skierowane były w stronę południową. Jeśli użytkownik nie chce montować paneli bezpośrednio na budynku może instalację posadowić na gruncie przy budynku.

Budynki budowane w latach 80-tych to często ciekawe wyzwanie do analizy. Sytuacja gospodarcza w tych czasach powodowała, że bardzo często używane były dostępne materiały, a nie te, które chciałby inwestor. Oczywiście w późniejszych latach, w większości prowadzone były prace remontowe polegające na wymianie np. stolarki okiennej czy dociepleniu budynku, ale instalacja co i cwu najczęściej pozostawała bez zmian. Analizując taki budynek musimy przede wszystkim sprawdzić jakie parametry temperaturowe wymaga od nas instalacja.

Jeśli temperatura ogrzewania na poziomie 50 stopni Celsjusza wody grzewczej w instalacji wystarczy przy silnych mrozach, to pompa ciepła NETSU poradzi sobie z taką instalacją.

Nasze pompy mogą pracować sprężarką do -25 stopni Celsjusza, jako źródło dodatkowe możemy użyć albo grzałki wspomagające, które zamontowane są w pompach NESTU, albo podłączyć inne, zewnętrzne, którego pracą będzie regulowała nasza pompa.

Jak zweryfikować czy w mojej instalacji wystarczy wspomniana temperatura?

Często klienci, z którymi rozmawiamy informują nas, że nie wiedzą jaką temperaturą są zasilane grzejniki w zimie – po prostu nigdy ich to nie interesowało i nie mieli potrzeby tego wiedzieć. Najprościej zadać sobie pytanie jak gorące były grzejniki przy silnych mrozach? Grzejnik o temperaturze 40 – 45 stopni Celsjusza w dotyku jest dla nas przyjemny, nie odczuwamy dyskomfortu. Jeśli temperatura grzejnika bywała wyższa do poziomu 50 – 55 stopni Celsjusza, przytrzymanie na nim ręki mogło powodować, że odczuwaliśmy dyskomfort. Powyżej tej temperatury grzejnik nas parzył. Jeśli więc nie mieliśmy do czynienia z ostatnią sytuacją jest duża szansa, że pompa ciepła może pracować w naszej instalacji.

W modernizowanych instalacjach warto zwrócić uwagę na stan grzejników, rur, zaworów, armatury. Wymagane przez pompę duże przepływy możliwe są do uzyskania tylko w sytuacji, gdy średnice rur instalacyjnych są o odpowiednich przekrojach a ich stan jest zadawalający. Jeśli instalacja jest zakamieniona lub mocno zanieczyszczona osadami warto zlecić instalatorowi płukanie instalacji środkami chemicznymi które doprowadzą ją do oczekiwanego stanu. Wszystkie elementy posiadające znamiona korozji powinny bezwarunkowo zostać wymienione.

Większość instalacji grzejnikowych wyposażona jest w zawory grzejnikowe, najczęściej termostatyczne. Działają one automatycznie otwierając dopływ wody do grzejnika lub go ograniczając bądź całkowicie zamykając. Pompa ciepła wymaga dużych przepływów wody w instalacji, jeśli więc mamy do czynienia z instalacją grzejnikową wyposażoną w takie zawory, powinniśmy zapewnić przepływ wody za pomocą np. bufora c.o. wpiętego do instalacji jako tzw. sprzęgło hydrauliczne. Bufor taki pozwala nam na uzyskanie odpowiednich przepływów wody po stronie pompy ciepła, może spowodować zwiększenie pojemności wodnej całego układu, co często jest też przydatne. Dodatkowo w buforze możemy zamontować wspomagającą dodatkową grzałkę.

Bufor przez instalatorów jest bardzo często traktowany jako pewnego rodzaju zabezpieczenie przed niespodziankami, które mogą się znajdować w hydraulice starej instalacji.

Oczywiście jeśli inwestora stać na wymianę odbiorników ciepła czy rur na nowe, warto takie koszty ponieść, ponieważ najczęściej przyniosą one oszczędności w eksploatacji pompy. Ten wybór pozostaje w gestii kupującego, jednak przy okazji ulgi termomodernizacyjnej czy przy dofinansowaniu np. z programu Czyste powietrze warto się nad tym zastanowić.

Jeśli naszą inwestycją jest dom odziedziczony po dziadkach dziadków, stoi on po dzień dzisiejszy i ma się dobrze, to lepiej go nie ruszajmy. Cieszmy się tym co jest. Remont takich budynków jest na pewno dość skomplikowany i wymagać będzie sporego wysiłku zarówno technologicznego jak i finansowego. Mówimy, oczywiście o sytuacji, kiedy chcemy zachować jego oryginalną formę. Jest dostępnych bardzo dużo nowoczesnych, specjalistycznych technologii, które pozwalają nam na unowocześnienie ogrzewania w takich budynkach. Mamy możliwość zastosowania np. grzejników typu retro, czy bardzo cienkich przewodów instalacyjnych, które można odpowiednio schować. Można wykonać ogrzewanie w podłodze, w ścianach, a nawet w suficie. Za pomocą nagrzewnic wodnych możemy podgrzać lub schłodzić powietrze, które dostarczane jest do budynku. Rozwiązań jest naprawdę bardzo wiele.

Co do samego przystosowania budynku, instalacji do potrzeb pompy ciepła to są one identyczne jak te wypisane wyżej. Należy na pewno pamiętać o tym, że pompa ciepła jest najbardziej ekonomiczna, gdy pracuje na niskich temperaturach więc taką dla niej instalację zaplanujmy i wykonajmy.

Wszelkie pytania i wątpliwości zawsze mogą pomóc rozwiać osoby pracujące w punktach sprzedaży, przedstawiciele handlowi czy instalatorzy. Nie bójmy się pytać…