Droga do neutralności klimatycznej to nie tylko regulacje prawne i aspekty moralne. To także realne możliwości oszczędności finansowych dla przedsiębiorstwa, które zdecyduje się na wymianę źródeł energii w ciepłownictwie i chłodnictwie na te, które są odnawialne (RHC, Renewable Heating and Cooling – Odnawialne Źródła Ciepła i Chłodzenia). Ta transformacja energetyczna już się dzieje – warto być jej częścią. Warto także zaufać profesjonalistom, którzy zaproponują najlepsze rozwiązanie w kwestii technologii.

Co przedsiębiorstwo może zrobić, by oszczędzać energię?

Instalacje HVAC (Heating, Ventilation, Air Conditioning - Ogrzewania, Wentylacji i Klimatyzacji) zasilane gazem to wciąż popularne rozwiązanie. Zmiany cen paliw kopalnych, nowe, ostrzejsze regulacje klimatyczne czy postęp technologiczny – te zmienne decydują o modernizacjach infrastruktury energetycznej przedsiębiorstw.

Proces dążenia do efektywnego oszczędzania zasobów, w tym również finansowych i obniżania oddziaływania przedsiębiorstw na środowisko może rozpocząć się od zmiany źródeł energii na nowoczesne i odnawialne, wymiany urządzeń HVAC lub termomodernizacji samych obiektów.

W Polsce znajduje się ponad 14 mln budynków (dane GUS z 2022 roku). 39% z nich to budynki mieszkalne jednorodzinne, a 36% stanowią obiekty gospodarcze, magazynowe i produkcyjne. Mamy zatem ponad 5 mln kotłów gazowych, olejowych oraz innych urządzeń napędzanych gazem ziemnym. Ceny tego surowca do roku 2021 były względnie stabilne, następnie urosły o ponad 200%, zaś w 2022 r. średnio cena tego paliwa zakupionego w UE była ponad 5 razy wyższa niż rok wcześniej, jak podawał Urząd Regulacji Energetyki. Prognozy na ten rok również nie napawają optymizmem - w 2024 r. średnio o 5% wzrosną opłaty dystrybucyjne odbiorców gazu.

Zatem naturalną drogą do optymalizacji kosztów będzie wymiana urządzeń (np. kotłów gazowych oraz innych urządzeń zasilanych gazem) na te napędzane energią odnawialną (RHC). Zanim jednak to nastąpi, przykładowy zakład / magazyn / inny budynek powinien zostać objęty szczegółową analizą, aby specjaliści mogli dobrać i zaproponować najkorzystniejsze możliwości optymalizacji. Po wybraniu odpowiedniej technologii i stworzeniu Oceny Oddziaływania na Środowisko (OOŚ; jeślie jest ona wymagana) eksperci zajmą się uzyskaniem stosownych decyzji i pozwoleń, a następnie przeprowadzą postępowanie (nadzór nad robotami budowlanymi), wdrożą i rozliczą cały projekt.

Istotnym elementem modernizacji może być również wymiana urządzeń wentylacyjnych, które zapewnią odpowiednią regulację temperatury i jakość wentylacji przy utrzymanii odpowiednich warunków komfortu cieplnego (ilość powietrza) i minimalizowaniu strat ciepła.

Systemy odnawialnego ogrzewania i ochładzania budynków (np. z wykorzystaniem pomp ciepła) to nie tylko standard przyszłości, ale i swego rodzaju wyzwanie - polegające nie tylko na finansowaniu, ale i na dodatkowych pracach nad istniejącymi budynkami w zakresie izolacji cieplnej oraz np. połączenia tego z wprowadzeniem systemu inteligentnego zarządzania budynkiem (BMS).

Jak działają systemy RHC?

RHC (Renewable Heating and Cooling) jest kompleksowym systemem grzewczo-chłodzącym, który integruje różne technologie w celu zapewnienia optymalnego komfortu termicznego budynków. Rozwiązania nowej generacji obejmują:

• Pompy ciepła: czyli kluczowy element RHC. Działają na zasadzie przekształcania energii z otoczenia (np. powietrza, wody gruntowej, czy gleby) na ciepło wykorzystane do ogrzewania budynku. W przypadku chłodzenia, pompy ciepła mogą odwrócić proces i pobierać ciepło z wnętrza budynku, odprowadzając je na zewnątrz.
• Rozdzielacze ciepła: W systemach RHC stosuje się zaawansowane rozdzielacze ciepła, które odpowiednio je dystrybuują na tradycyjne grzejniki, jak i nowoczesne systemy podłogowe lub ścienne.
• Sterowniki i regulacja: System RHC wymaga precyzyjnej kontroli i regulacji, dlatego stosuje się zaawansowane sterowniki, które monitorują i dostosowują działanie poszczególnych elementów, w zależności od potrzeb. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie stałej temperatury w pomieszczeniach przy minimalnym zużyciu energii.
• Integracja: System RHC może być integrowany z innymi technologiami, takimi jak kolektory słoneczne (integralny element OZE), które mogą dostarczać dodatkową energię do pompy ciepła, czy też systemy odzysku ciepła, wykorzystujące ciepło z wentylacji do ogrzewania powietrza w budynku. To zwiększa możliwości „tradycyjnej” gamy OZE.
• Monitorowanie i diagnostyka: Istotnym elementem systemu RHC jest także monitorowanie jego pracy oraz diagnostyka. Dzięki niej możliwe jest szybkie wykrycie problemów i ich naprawa, co przekłada się na ciągłą i niezawodną pracę systemu.

Przy modernizowaniu zakładu / przedsiębiorstwa pod kątem technologii, oszczędności i z pożytkiem dla środowiska warto poza wymianą urządzeń chłodząco – grzewczych i termoizolazją rozważyć powszechne już instalacje fotowoltaiczne na dachach hal czy innych obiektów przemysłowych, czy inteligentne systemy zarządzania wodą i ściekami.

Z powodu mnogości systemów i konieczności ich umiejętnego połączenia warto jest zasięgnąć opinii fachowców ds. wykorzystania nowoczesnych technologii - grzewczych, wentylacyjnych i chłodzących w budownictwie oraz nadzoru nad wdrażaniem tych systemów. Implementacja RHC wymaga współpracy między zespołami ekspertów i klienta, co przekłada się na korzyści przedsiębiorstwa oraz inwestorów. Warto podkreślić, że korzyści te dalece wykraczają poza zysk przedsiębiorstwa; to przede wszystkim regulacja oddziaływania przedsiębiorstwa na środowisko. W tym przypadku etap implementacji jest tak samo ważny jak czynnik doboru – maksimum korzyści jest osiągane dzięki właściwym decyzjom, wiedzy oraz najlepiej dobranej gamie rozwiązań.

Wymiana urządzeń HVAC, central wentylacyjnych czy też termomodernizacja budynków i poszukiania nowych technologii pozyskiwania energii kierowana jest nie tylko względami ekonomicznymi, ale i zmianami klimatu. Przedsiębiorstwa podejmują więc wyzwania związane z neutralnością klimatyczną, osiągnięciem najniższej możliwej emisji CO2 i śladu węglowego. Aby podjąć działania wspomagające to wyzwanie warto skorzystać z pomocy ekspertów, którzy obliczą ślad węglowy firmy i odpowiedzą konkretnymi działaniami w celu zredukowania go i wzmocnienia przejścia na gospodarkę obiegu zamkniętego.

Przedsiębiorstwa mogą pozyskać dotacje na termomodernizację czy wymianę kotłów i urządzeń HVAC. Przewidziane zostały programy, które obejmują ich ekologiczny rozwój (więcej informacji znajduje się np. na tej rządowej stronie). Warto skorzystać z profesjonalnego doradztwa przy wybraniu najlepszych opcji – w ten sposób inwestor maksymalizuje korzyści środowiskowe oraz zysk i oszczędności.

Artykuł autorstwa SAFEGE S.A.S. Oddział w Polsce

Firma SUEZ Consulting - SAFEGE S.A.S. Oddział w Polsce (SUEZ Consulting Polska) istnieje w Polsce od ponad 30 lat. Zapewnia kompleksowe prowadzenie każdej inwestycji poprzez usługi opracowania dokumentacji przedprojektowej, wielobranżowego projektowania, przeprowadzenia przetargów na wybór generalnego wykonawcy robót, nadzoru inwestorskiego, doradztwa oraz pomocy technicznej we wszystkich sektorach inżynierii budowlanej i środowiskowej. SAFEGE Polska wspiera sektory budownictwa, przemysłu, ochrony środowiska, transportu i gospodarki komunalnej, a także przemysł i samorządy w procesie transformacji ekologicznej i energetycznej oraz w procesie adaptacji do zmian klimatycznych.