Rodzinne ogródki działkowe (ROD) traktowane niegdyś jako pozostałość PRLu, obecnie przeżywają swój prawdziwy renesans. Przez wiele lat stanowiły miejsce fizycznej aktywności i odpoczynku dla emerytów. Dziś traktowane są jako miejsce dające spokój i odprężenie młodemu pokoleniu. Planując rozpoczęcie przygody działkowicza w ramach rodzinnych ogródków działkowych, warto zapoznać się z prawami i obowiązkami jej obowiązującymi.

Jak wyglądają aspekty prawne?

Rodzinne ogródki działkowe regulowane są przez poszczególne aspekty prawne, które określają stosunki i należności zarówno ze strony działkowicza jak i zarządu ROD. Poniżej przedstawione zostały jedne z najważniejszych dotyczących działek ogrodowych.

1) Osoba posiadająca działkę w ramach ROD jest tylko dzierżawcą tej działki, a prawo do jej własności może wygasnąć, w sytuacji gdy:

• nastąpi rozwiązanie umowy dzierżawy – występuje ono za porozumieniem stron lub w ramach wypowiedzenia.
• dojdzie do likwidacji ROD – całości bądź części na której znajduje się działka. Może to mieć miejsce w przypadku roszczeń reprywatyzacyjnych dawnych właścicieli nieruchomości bądź w sytuacji wywłaszczenia pod realizację celów publicznych.
• nastąpi śmierć działkowca – niniejszy przypadek posiada możliwość przeniesienia praw do działki na spadkobierców, np. małżonek ma 6 miesięcy na zgłoszenie prawa do działki, a pozostali bliscy jedynie 3 miesiące na zgłoszenie takiego roszczenia.

2) Niezależnie od przyczyny zakończenia dzierżawy, nasadzenia oraz obiekty pozostawione na działce stają się własnością ROD. Tak więc domki letniskowe na terenie ROD nie mogą posiadać charakteru mieszkalnego, a także nie mogą być wykorzystywane w celach prowadzenia działalności zarobkowej.

3) Przeniesienie prawa do działki na rzecz innej osoby powinno zostać zatwierdzone przez stowarzyszenie ogrodowe, a także musi mieć pisemny charakter i być potwierdzone przez notariusza.

Jakie obowiązki posiada działkowiec?

Głównym obowiązkiem osoby posiadającej działkę wobec ROD jest uiszczenie opłat ogrodowych, ściśle określonych przez statut danego stowarzyszenia. Pieniądze z niniejszych opłat przeznaczone są funkcjonowanie ogródków jako całości, np. wydatki remontowe oraz inwestycyjne związane z infrastrukturą ogrodu. Opłacane z nich są dostawy prądu do części wspólnych, koszty utrzymania porządku oraz koszty zarządzania ROD.

Podstawowym obowiązkiem działkowca jest akceptacja i dostosowanie się do ustawy i regulaminu ROD. W przypadku niedostosowania się do powyższych dokumentów działkowicz z początku zostanie upomniany, a kolejno (w sytuacji recydywy lub rażącego łamania zasad) nastąpi zerwanie umowy. W rezultacie działkowicz posiada miesiąc kalendarzowy do utraty swoich praw do działki.

Również przekazanie prawa do użytkowania osobom trzecim może być powodem wypowiedzenia umowy – niezależnie od warunków przekazania (odpłatnie czy bezpłatnie).

Domki letniskowe na terenie rodzinnych ogrodów działkowych

Najemca rodzinnego ogrodu działkowego posiada prawo do ulokowania na obszarze swojej działki altany ogrodowej. Przed rozpoczęciem jej budowy powinien jednak pisemnie poinformować zarząd ROD. Zgłoszenie powinno zawierać rysunek przedstawiający plan usytuowania altany, odległość od sąsiadów i wysokość domku. Takie altany ogrodowe mogą mieć wysokość do 5m przy stromym dachu lub do 4m przy dachu płaskim oraz powierzchnie nie większą niż 35m².

Regulamin ROD określa odległość altany od posesji sąsiada, która nie może wynosić mniej niż 3 metry. W przypadku bardzo wąskich działek ROD może zezwolić na odstępstwo od powyższej normy.

Domki letniskowe są najczęstszym typem domków stawianych w ROD. Gdy tylko spełniają one wymagania odnośnie powierzchni, wysokości i ulokowania i są zaakceptowane przez ROD, działkowicz powinien zwrócić uwagę na parę szczegółów, które są dość istotne w przypadku ich zakupu. Bardzo ważną rolę pełni izolacja cieplna, wysokiej jakości wykończenie drzwi i okien (zawiasy, uszczelnienia szyb, okucia) oraz odpowiednie umieszczenie domku na działce związane z jego funkcjonalnością.