Choć w Polsce nie ma huraganów na miarę tych w Ameryce, to jednak coraz częściej mamy do czynienia z silnymi wichurami, opadami gradu i innymi gwałtownymi zjawiskami atmosferycznymi. Wszystkie te czynniki zewnętrzne, mają wpływ na zniszczenia budynków, których dachy nie wytrzymują obciążenia. Dlatego projektując dom, warto dobrze przemyśleć konstrukcję dachu.

Na wytrzymałość konstrukcji dachowej wpływa wiele czynników. Do najważniejszych można zaliczyć m.in. jakość drewna, z którego wykonana jest więźba czy kąt nachylenia połaci.

Wybór drewna i więźby dachowej

Konstruując dach, musimy zdecydować czy będzie on oparty na szkielecie z tradycyjnej więźby drewnianej, czy może wybierzemy więźbę prefabrykowaną. Różnią się one między sobą przede wszystkim sposobem przygotowania i metodą łączenia elementów.

Elementy więźby tradycyjnej przygotowywane są na placu budowy i muszą zostać wykonane z ogromną precyzją, ponieważ każdy defekt może obniżyć wytrzymałość konstrukcji nawet o 20-30 proc. Wybierając drewno na więźbę musimy zwrócić uwagę na to, w jakich warunkach jest przechowywane, czy ma odpowiednią wilgotność (dla tarcicy to maksymalnie 20%), czy nie zostało zaatakowane przez grzyby oraz czy zostało odpowiednio zaimpregnowane. Obecność sęków i grzybów może zagrażać bezpieczeństwu całej konstrukcji.

Więźba prefabrykowana, ze względu na proces produkcji, uważana jest za produkt lepszej jakości. Prefabrykowane wiązary kratownicowe wykonuje się fabrycznie z drewna suszonego przemysłowo, ostruganego z czterech stron, ze sfazowanymi krawędziami. Tak przygotowana konstrukcja nie wymaga dodatkowej impregnacji.

- Więźba prefabrykowana w technologii płytek kolczastych, obliczana jest komputerowo i przygotowywana u producenta przez specjalistyczne maszyny. Dzięki temu uzyskujemy dach o całkowicie równych połaciach – mówi Andrzej Poreda, prezes firmy WPW Invest. - Elementy łączone są za pomocą płytek kolczastych, które nie wymagają dodatkowych wzmocnień jak zaciosy, gwoździe, śruby czy klej. W związku z tym żadna z drewnianych belek nie jest osłabiona wycięciami, a wytrzymałość całej konstrukcji zależy tylko od jakości zastosowanego drewna – wyjaśnia.

Konstrukcja dachu z więźby prefabrykowanej obliczana jest na wszelkie obciążenia od śniegu oraz siły wiatru, które na nią oddziałują. Producenci wiązarów dobierają materiały biorąc pod uwagę również strefę wiatrową, w jakiej stawiany jest budynek. Polska Norma Obciążeń wiatrem dzieli Polskę na trzy strefy działania wiatru:

• Strefa III – najbardziej zagrożona silnymi wiatrami - południowe części województw: podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego i dolnośląskiego
• Strefa II - województwo pomorskie, zachodniopomorskie i pasmo Łysogór
• Strefa I – Reszta kraju - najmniej zagrożona silnymi wichurami.

Działanie wiatru a kąt nachylenia dachu

Siła, z jaką wiatr oddziałuje na powierzchnię dachu, zależy od jego kąta nachylenia, kształtu oraz od kierunku, z jakiego wieje wiatr. Im dach ma mniejsze nachylenie, w tym większej liczbie miejsc występuje ssanie i, co ważne, tym większe są różnice między wielkościami siły ssącej. To właśnie siły ssące powodują zrywanie dachów w czasie silnych burz.

Najwięcej problemów występuje jednak na dachach nisko nachylonych i płaskich ze względu na występowanie sił ssących. Zasady mocowania pokryć na tych dachach wynikają ze specyficznego nasilenia ssania w strefach brzegowych i narożnych. W tych samych miejscach występują największe siły zrywające pokrycia.

Budując dom należy wziąć pod uwagę wiele czynników i podjąć kilka kluczowych decyzji. Jedna z najważniejszych dotyczy właśnie budowy dachu. Zarówno w kontekście wyboru więźby dachowej, jak i pokrycia dachu. Dachówki ceramiczne lub cementowe, ze względu na swoją masę są bardziej odporne na działanie wiatru, niż np. blacho-dachówka.